Budżet miasta na 2024 rok „w pigułce”
Pomimo, że na ostatniej sesji „pachniało” już świętami, to radni skupili się na uchwaleniu budżetu miasta Lubawa na 2024 rok. Jest to najważniejszy i skomplikowany dokument finansowo – strategiczny, ale na potrzeby Naszych Czytelników postaraliśmy się „wyłuskać” z niego najważniejsze i najciekawsze informacje.
Dochody muszą bilansować wydatki
Przedłożony pod obrady Rady przez burmistrza dokument wraz z Wieloletnią Prognozą Finansową na lata 2023 – 2039 uzyskał pozytywną opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej i Komisji Budżetu i Finansów oraz został uchwalony przez radnych.
Budżet na 2024 rok zakłada dochody w wysokości 68 milion 92 tysięcy złotych oraz wydatki w kwocie 69 milionów 514 tysięcy złotych. To oczywiście kwoty „wyjściowe”, bo w trakcie roku budżet ulega zmianom i jest zdecydowanie wyższy. Jak łatwo zauważyć, dochody są mniejsze niż wydatki, czyli powstaje deficyt w wysokości 1 miliona 421 tysięcy złotych, który samorząd pokryje tzw. wolnymi środkami, czyli niewydatkowanymi kwotami z lat poprzednich, które wynoszą 3 miliony 286 tysięcy złotych. Pokryją one nie tylko deficyt, ale i również rozchody, czyli spłaty kredytów i zobowiązań miasta. Wszystko więc się bilansuje. Samorząd nie planuje zaciągnięcia kredytu w obecnym roku. Spadnie również wskaźnik zadłużenia miasta.
Dochody w budżecie miasta dzieli się na dochody własne, subwencje oraz dotacje i środki z zewnątrz. Największą część dochodów stanowią dochody własne, które zostały zaplanowane w kwocie prawie 39 milionów złotych. Są to głównie wpływy z podatków lokalnych oraz udziały w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa. Ze wstępnych ustaleń Ministerstwa Finansów wynika, że subwencja oświatowa przyznana na 2024 rok będzie wynosiła ponad 9 milionów 636 złotych i pomimo że jest o około 10,4 % wyższa niż ta z 2023 roku, to nie pokrywa nawet w połowie wydatków bieżących na oświatę zaplanowanych na 2024 rok na kwotę ponad 19 milionów 740 tys. złotych! To właśnie szeroko pojęte wydatki na edukację i wychowanie stanowią 27,8 % ogółu wydatków budżetu miasta.
Wydatki budżetu dzielą się na majątkowe, czyli przeznaczone na realizację inwestycji oraz bieżące związane z codziennym funkcjonowaniem miasta i jednostek organizacyjnych. Słysząc o wielomilionowych kosztach inwestycji może się wydawać, że to one „zjadają” budżet. Jest jednak zupełnie odwrotnie. To wydatki bieżące, czyli koszty poniesione m. in. na energię, ogrzewanie, sprzątanie miasta, utrzymanie zieleni, oświetlenie, odśnieżanie, zakupy, wynagrodzenia, dotacje dla przedszkoli niepublicznych, świadczenia rodzinne i wychowawcze oraz funkcjonowanie m. in. Miejskiego Ośrodka Kultury oraz Ośrodka Sportu i Rekreacji stanowią aż 77,4 % wydatków ogółem, co przekłada się na kwotę ponad 53 milionów 818 tys. złotych. Wydatki majątkowe, czyli inwestycyjne stanowią 22,6 % wydatków ogółem i na 2024 rok zostały zaplanowane w kwocie ponad 15 mln 695 złotych.
Pieniądze na inwestycje
Choć budżet miasta to potężny, 84 stronicowy dokument, to zawsze najwięcej emocji budzi liczący w tym roku 3 strony Załącznik prezentujący zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w 2024 roku. Znajdują się w nim zarówno te, na których realizację jest już zbudowany montaż finansowy, jak i te, na które samorząd będzie starał się pozyskać dofinansowanie, aplikując o środki w naborach rządowych i z funduszy europejskich.
Jako „pewnik” można wskazać budowę I etapu ulicy Polnej (odcinek ponad 500 mb od skrzyżowania z ulicą Kupnera), modernizację dróg i ciągów komunikacyjnych, czyli potężną inwestycję miasta przeznaczoną do realizacji w 2024 i 2025 roku. Z nowej infrastruktury drogowej cieszyć się będą mogli już niedługo mieszkańcy ulic Jabłoniowej, Wiśniowej, Porzeczkowej, Sądowej oraz Kościelnej. W ramach tego zadania zostanie wyremontowany parking oraz chodnik przy ulicy Gdańskiej, piesze łączniki między ulicami na Osiedlu „Glinki” oraz utwardzony teren między garażami na Warszawskiej.
W 2024 roku powstaną kolejne dwa wyniesione, bezpieczne przejścia dla pieszych. Jedno w ulicy Gdańskiej (przy Zespole Szkół) a drugie w ulicy Rzepnikowskiego przy przedszkolu niepublicznym i Urzędzie Miasta. Modernizacja czeka również obiekt Ośrodka Sportu i Rekreacji i będzie dotyczyła remontu trybun przy Stadionie Łazienkowskim oraz budowy budynku gospodarczego na potrzeby jednostki. W tym roku powstaną również dwa palce zabaw. Jeden wyremontowany gruntownie przy Przedszkolu Miejskim w Lubawie jest wyborem mieszkańców w głosowaniu w ramach Lubawskiego Budżetu Obywatelskiego, a drugi przy nowej siedzibie Żłobka Miejskiego przy ul. Św. Barbary będzie przystosowany do potrzeb maluchów.
W budżecie zostały zapisane również planowane inwestycje, których realizacja jest uzależniona od możliwości budowy montażu finansowego w oparciu o pozyskane środki rządowe bądź unijne. Jest to remont ulicy Olsztyńskiej oraz zagospodarowanie terenów na cele rekreacyjne przy Zalewie oraz na terenie po byłej Strzelnicy. Zadaniem z pewnym dofinansowaniem jest modernizacja Szkoły Podstawowej przy ul. Św. Barbary 45 (po gimnazjum) nastawiona poprawę efektywności energetycznej i cieplnej budynku.
Warto zaznaczyć, ze budżet jest dokumentem dynamicznym, podlegającym wielokrotnym zmianom na potrzeby obecnej sytuacji samorządu, np. wprowadzenia dofinansowań lub przesunięć między zadaniami. Takie zmiany są podejmowane praktycznie na każdej sesji Rady Miasta Lubawa, a te drobniejsze mogą być wprowadzane zarządzeniem burmistrza miasta. Zawsze jednak dochody muszą bilansować wydatki.
